Веӆщи утаӆтыты пора етшаптам энамты няврэмат ашкуӆаян рупатты питсат

Кашң таӆ сус пораян Астахаят потты тыӆасьн няврэмат утаӆтаты хоятат емхатӆ поснатӆат. Там емхатӆ мир ӆоватн поснтаӆа. Няврэмат мойӆапса па ям ясаң пиӆан утаӆтаты хоятӆаӆ хося мойӆаты манӆат. Уна ювм хоятат ищи утаӆтаты нэңӆаӆ па ёхӆаӆ ям ясаңн нумаӆмаӆӆаӆ.

5-мет хатаӆн Айтахаят потты тыӆасьн 1966 таӆн ун хорам Париж нэмпи воошан мир ӆоват эӆты ун кущаят актащсат, хота няврэмат утаӆтаты хоятат эӆты потремисат па нэпек ханшсат. Щи пора эӆты мир ловатн емхатаӆ поснтаты питса.

Пора сора хащӆ. Тампуш утаӆтыям няврэмат энамӆат. Хой ям нумас тайӆ еӆӆы ар тахаята утаӆтыты манаӆ. Арпелк энамты ёх ун воошатн утаӆтыман щита уӆты хащӆат. Ванта, щита муй уӆапса ураңна мосаӆ иса уӆ, сишн нумасӆат муй ма ай куртан верты питлам. Хой па нэман утаӆтыӆат па щи юпина мохты ёхи йиӆат. Щиты ям нумас понтсат муң кат шоши ханты энамты няврэмӆув, Алексей Конев па Аина Максарова. Ӆув Васьёханов ащкулаян рупатты питсаңан.

– Тампуш ма велщи рупатты питсам университет етшам юпина. Хон Петра воошн ма нял таӆ утаӆтысам, РГПУ им. А.И.Герцена етшаптасам, – потарӆ Алексей Эдуардович. – Меет оӆаңн, ашкуӆа етшам юпина, ма кинаян па мосаң радюваян рупатты вутчисам. Щиты нумасты эӆты няврэмат утаӆтаты хоята йисам. Ма няврэмат ханты ясңа утаӆтаӆӆам. Там йис няврэмат рут ясңеӆ воӆаң ант уйтӆэӆ. Сишн щи ма нумас тайӆам аршак няврэм утаӆтаты. Куртаң няврэмат ошаңт, яма утаӆтыӆат па хуӆантӆат.

Аина Владиславовна ӆув эӆтэӆ еша потарӆ: “Ащем-аңкем вуӆэң хотатн яңхӆат. Щита ма энампсам. Щи порана нумассам вуӆэт пиӆан рупатты тумпина кимет рупата антом. Ашкуӆа пора ёхтас па Питӆор интената тусаям. Щита няӆ таӆ утаӆтысам. Щикем ёхи ӆытсаям. Щаӆта интернат ӆоп пентса па ун ащем, ун аңкем хося вусам. Ёӆн ямшак. Ӆув манэм уӆапсая яма утаӆтысӆаӆ. Сишн, хун ма ашкуӆа юпина ун Хон Петра вооша еӆӆы утаӆтыты мантсам, манэм кеншак вус. Щита оӆаң сыс ма ёхи ӆаңхасаям. Айнайн утаӆсам ун вооша. Ин па ай вооша рупатты ёхатсам. Оӆаңн еша паӆсам, нумассам, хоты ма няврэмат утаӆтаты питӆам. Ин ям, яӆап местаян утаӆсам. Ма ин историяя па обществознанияя няврэмат утаӆтаӆам. Тата рупатты самаң: яӆап хорам ашкуӆа па няврэм шеек ар антом. Щи ураңн рахӆ кашң няврэм ямашк утаӆтаты. Нумасӆам, ӆув ошаңа энамӆат”.

– Арсыр емхатӆат кутн там хатӆ – меет воӆаң. Ванты, кашң хоят уӆапсаян оӆаңн утаӆтыты хоят уӆ, па ашкуӆа хуват арсыр учителят вусат. Хойтат муңева ям нумсат понсат, туңа па вещката вуӆты, ям рупата пирытты утаӆтысат. Иса улапсаян утаӆтаты хоятӆув ям нумасн нумӆаӆӆув, ищипа, ӆув ям ошаң ясаңӆаӆ муңева порайн нётап верӆат! – мойӆапса ясаң китаӆ Ӆорвоош район филиал Ассоциации «Ямал – потомкам!» лаңкара уӆты ху, Леонид Макаров. – Ешак утаӆтаты хоятат! Нын рупатаен – меет мосты вер, ун пумащипа! Нынан ошаң па нумсаң няврэмат, ям уӆапса, тумтак уӆты па яӆап вератн нох питты!

Яӆап энамты утаӆтаты хоятӆува яма рупатты па аршак ошаң няврэм ӆув классӆаӆн ат энамӆат. Нумастэмн, ям щи, хун шоши хоятӆув ёхи рупатты йиӆат! Тумтака ат еӆӆы рупатӆат!